Posted on: 02 Jul 2023
[Translated by devotees of Swami]
[ശ്രീ ഭരത് കൃഷ്ണ ചോദിച്ചു: പാദനമസ്കാരം സ്വാമി, വിശ്വാസവും ഭക്തിയും (സ്നേഹം) തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം എന്താണ്. ആർക്കെങ്കിലും ഭക്തിയില്ലാതെ ദൈവത്തിലോ സദ്ഗുരുവിലോ വിശ്വസിക്കാൻ കഴിയുമോ? അങ്ങയുടെ ദാസൻ, ഭരത് കൃഷ്ണ.]
സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- വിശ്വാസം വിഡ്ഢിത്തമാണ്, ഭക്തിയാണ് ഏറ്റവും നല്ല ഗുണം. രാജാവ് നിങ്ങൾക്ക് ഒരു ഉപകാരം ചെയ്യുമെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് വിശ്വാസമുണ്ടെങ്കിൽ, വിശ്വാസത്തിന്റെ അളവ് എന്തായാലും, രാജാവ് നിങ്ങളെ സഹായിക്കുമോ? രാജാവിന്റെ അടുത്ത് ചെന്ന് നിനക്ക് രാജാവിൽ ഭയങ്കര വിശ്വാസമുണ്ടെന്ന് പറഞ്ഞാലും രാജാവ് നിന്നെ സഹായിക്കുമോ? ആരെയും നിങ്ങളിലേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നതിനുള്ള ഏറ്റവും നല്ല മാർഗമാണ് ഭക്തി അല്ലെങ്കിൽ സ്നേഹം. പക്ഷേ, ഈ ഭക്തി യഥാർത്ഥ സ്നേഹമായിരിക്കണം, വ്യാജ സ്നേഹമല്ല. ലൗകികമായ ചില ആഗ്രഹങ്ങളുടെ പൂർത്തീകരണത്തിനായി രാജാവിനെ സ്നേഹിക്കുന്നത് വ്യാജ പ്രണയമാണ്.
ലൗകികമായ ആഗ്രഹങ്ങളില്ലാതെ രാജാവിനെ സ്നേഹിക്കുന്നത് യഥാർത്ഥ സ്നേഹമാണ്. മാത്രമല്ല, സേവനത്തിന്റെയും ത്യാഗത്തിന്റെയും പ്രായോഗിക തെളിവുകളില്ലാത്ത കേവലം സൈദ്ധാന്തിക പ്രണയത്തിന് (mere theoretical love) പൊതു മൂല്യമില്ല (public value). അതിനർത്ഥം ഒരു ഭക്തന് തന്റെ സൈദ്ധാന്തിക സ്നേഹത്തിന് മാത്രം പ്രായോഗിക തെളിവില്ലാതെ ദൈവം പ്രതിഫലം നൽകിയാൽ, ആ സൈദ്ധാന്തിക സ്നേഹം ദൈവം അറിയുന്ന യഥാർത്ഥ സ്നേഹമാണെങ്കിലും, ദൈവം ഭക്തനെ പക്ഷപാതത്തോടെയാണ് പ്രീതിപ്പെടുത്തിയതെന്ന് പൊതുജനം വിമർശിക്കും. അതിനാൽ, പൊതുതാൽപ്പര്യത്തിനുവേണ്ടിയെങ്കിലും, ഭാവിയിൽ പൊതുവിമർശനത്തിന് സ്ഥാനമുണ്ടാകാതിരിക്കാൻ, പ്രായോഗിക യഥാർത്ഥ സ്നേഹത്തിനായി ദൈവം പരീക്ഷകൾ നടത്തുന്നു. അതിനാൽ, വിശ്വാസം ഒരു വിഡ്ഢിത്തമാണ്, സൈദ്ധാന്തിക ഭക്തി താഴ്ന്ന നിലയിലും പ്രായോഗിക ഭക്തി എല്ലായ്പ്പോഴും സത്യമാണ്, അത് ക്ലൈമാക്സ് തലമാണ്.